موزه سینمای ایران ( باغ فردوس )

موزه سینمای ایران در شهریورماه ۱۳۷۳ آغاز به کار کرد. در خرداد ۱۳۷۷ ساختمان قدیمی موزه واقع در کوچه پیرنیا خیابان لاله زار گشایش یافت و چهار سال بعد و در شهریور ماه ۱۳۸۱ موزه به مکان فعلی خود منتقل شد .

آدرس و راه های ارتباطی :

نشانی:

تهران، خیابان ولیعصر ،نرسیده به میدان تجریش، باغ فردوس ( مسیریابی از گوگل مپ )

تلفن تماس :

۲۲۷۰۵۰۰۵ (۰۲۱) داخلی ۱۱۹ و ۲۲۳

ایمیل:

irancinemamuseum@gmail.com

آثار شاخص موزه سینمای ایران :

شهرفرنگ

شهر فرنگ نوعی سرگرمی کودکانه است به شکل جعبه‌ای چهارگوش، سوار بر چهارچرخ و قابل حمل که از سوراخ‌های دیواره آن عکس‌های قدیم ایران و عکس‌های نقاط دیدنی و معروف جهان به نمایش درمی‌آید. در هنگامی که هنوز سینما و تلویزیون در ایران رواج و رونق نیافته بود بازار شهر فرنگ رونق داشت و کودکان تماشای این تصویرهای متحرک را که با توضیحات متصدی دستگاه همراه بود بسیار دوست می‌داشتند. چند تصویر را طوماروار به یکدیگر می‌چسبانند و دو سر آن را به دو چوب می‌بندند و گرد محور چوب می‌گردانند.

اکسسوار متعلق به فیلم حاجی واشنگتن (علی حاتمی) ۱۳۶۱

سند واگذاری

قدیمی ترین سند تاکنون یافته شده سینمای ایران به تاریخ ۲۲ بهمن ماه ۱۲۷۸ هجری شمسی صورت بخشی از اجناسی که مظفرالدین شاه از فرنگ خواسته و یا دریافت کرده بوده است. دریافت سینماتوگراف –سی نو فتکراف – در پائین ورق سمت چپ ثبت شده است.

نمونه پوزتیو فیلم های عکاسباشی سال ۱۲۷۹

پشت صحنه فیلمی که احتمالا توسط میرزاابراهیم خان عکاسباشی در حدود سال ۱۲۷۹شمسی، ساخته شده است. نگاتیو شیشه ای (۱۸*۱۳سانتی متر) در آلبومخانه کاخ گلستان نگاهداری می شود.

آبی و رابی

نخستین فیلم بلند داستانی صامت ایران به کارگردانی آوانس اوگانیانس است. این فیلم که ماجراهای کمدی دو مرد کوتاه و بلند قد است در روز جمعه ۱۲ دی ۱۳۰۹ درسینما مایاک به نمایش درآمد. تنها نسخه این فیلم در آتش سوزی سینما مایاک از بین رفته است.

حاجی آقا آکتور سینما

دومین فیلم ایرانی از آوانس اوگانیانس است. این فیلم بهمن ۱۳۱۲ با میان‌ نویس‌هایی به زبانهای فارسی، فرانسه و روسی در تهران اکران شد. حاجی آقا آکتور سینما فیلمی سیاه و سفید و صامت است و تنها فیلم بازمانده از سینمای صامت ایران محسوب می‌شود.

دخترلر

نخستین فیلم ناطق فارسی است ، که در سال ۱۳۱۱ خورشیدی توسط عبدالحسین سپنتا و اردشیر ایرانی در بمبئی ساخته شد. این فیلم در بین مردم با نام «جعفر و گلنار» شناخته شد. این فیلم به صورت سیاه و سفید فیلمبرداری شد و در ۳۰ آبان سال ۱۳۱۲ درسینما مایاک به روی پرده رفت.

تاریخچه مکان موزه ( باغ فردوس ) :

این باغ در زمان محمدشاه قاجار ساخته شده است و ساختمان آن کاخ شکارگاه وی بود.

پس از فوت نظام الدوله، مالک باغ پسرش دوستعلی خان معیر الممالک داماد ناصرالدین شاه شد.او بر اساس آنچه روایت شده است او به این باغ و عمارتش اهمیتی نمی داد تا اینکه باغ رو به ویرانی گذاشت.

حاجی میرزا حسین پسر حاجی میرزا خلیل شیرازی که در سرای امیر حجره داشت و تاجری اعیان منش بود این باغ را خرید و دست به تعمیرآن زد. او چند سالی مالک این باغ بود و در این باغ مهمانی ها ترتیب داد.اما پدرش که از این ولخرجی های پسر نگران شده بود او را به شیراز خواست وبه این ترتیب باغ و عمارت به سرایدار سپرده شد و دوباره رو به ویرانی نهاد.

پس از او میرزا حسین طهرانی مالک باغ شد.او هم عمارت شمالی باغ را خراب کرد و درختانی را که نظام الدوله کاشته بود از بیخ برکند.پس از فوت او اراضی این باغ بین وراث تقسیم شد و هریک از وراث سهم خود را فرو ختند.در سال ۱۳۱۸هجری قمری و در زمان مظفرالدین شاه میرزااسماعیل خان امین الملک برادر امین السلطان اتابک اینجا را خرید.او به آبادانی باغ کوشید و در ضلع غربی آن اندرونی و حمام ساخت.پس از امین الملک، از عهده نگهداری باغ بر نیامدند و باغ برای سومین بار رو به ویرانی گذاشت.

محمد ولی خان سپهسالار خلعتبری باغ را از وراث امین الملک خرید.وی عمارت و باغ را آباد و قنات آن را دایر کرد و چند استخر و فواره نیز در جای جای باغ احداث کرد.تجارتخانه طومانیانس از محمد خان سپهسالار مبلغی طلبکار بود به عدلیه مراجعه کرد و در ازای طلب خود باغ و عمارت آن را به او دادند.پس از آن دولت وقت در ازای بدهی های تجارتخانه باغ را ضبط کرد واراضی آن را متری دو تومان به کارکنان وزارتخانه های دولت به اقساط پنج ساله فروخت.اما بخش فعلی عمارت به دستور علی اصغر حکمت، وزیر معارف در سال ۱۳۱۶ شمسی خریداری و عمارت آن بازسازی شد. و از آن بعنوان مدرسه استفاده شد.در سال ۱۳۳۶ شمسی باغ فردوس بین وزارت آموزش و پرورش و شهرداری تقسیم شد.در این هنگام بنیاد فرح پهلوی باغ فردوس را از شهرداری خریداری و پیرو تصمیمی که مبنی بر احیاءباغ فردوس برای برگزاری جشن های فرهنگ وهنر در این مکان گرفته شده بود مرمت باغ به سازمان رادیو و تلویزیون ایران سپرده شد.در این دوران این باغ مرکز فعالت های هنری شد

پس از انقلاب اسلامی نیز در سال ۱۳۵۸ زیر پوشش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درآمد و به عنوان مرکز آموزش فیلمسازی از آن استفاده می شد وبالاخره در سال ۱۳۸۱ به عنوان موزه سینمای ایران مورد بهره برداری قرار گرفت.
مساحت باغ فردوس ۲۰ هزار متر مربع و مساحت عمارت آن ۱۰۰۰ متر مربع، شامل سه و نیم طبقه است. شیب زمین آن از شمال غربی به جنوب شرقی است و تندی این شیب به حدی است که کف طبقه اول بنا با قسمت جنوبی باغ و سقف آن با قسمت شمالی باغ هم سطح است.