موزه قرآن و نفایس آستان قدس رضوی در مشهد
موزه قرآن و نفایس مشهد در سال 1364 به عنوان اولین موزه قرآن جهان در ساختمانی به مساحت ۱۰۰۰ مترمربع افتتاح شد .
در این گنجینه مجموعه‌ای از قرآن‌های خطی با قدمت تاریخی از قرن سوم تا قرن سیزدهم هجری قمری، همچنین مجموعه‌ای از مرقعات از دوره صفوی تا عصر حاضر، مجموعه‌ای از جلدهای لاکی و روغنی و نقاشی‌های گل و مرغ و تذهیب و خوشنویسی هنرمندان معاصر در آن به نمایش درآمده است .
در حال حاضر آستان قدس با وجود حدود 20000 نسخه قرآن و جزوه قرآنی بزرگترین مجموعه نسخ خطی قرآن را در اختیار دارد که قدیمی‌ترین قرآن موجود در آن دارای تاریخ وقف 327 هجری می‌باشد.
ساعات بازدید از موزه :
روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۸ تا ۱۲:۳۰
پنجشنبه‌ها از ساعت ۸ تا ۱۱:۳۰
جمعه‌ها و ایام تعطیل از ساعت ۸ تا ۱۲
برخی از آثار مهم به نمایش درآمده در بخش قرآنی عبارتند از :
- نسخ قرآن به خط کوفی منسوب به دست‌خط ائمه اطهار بر روی پوست مربوط به قرن سوم هجری
- جزوات قرآنی به خط و تذهیب و تجلید استاد عثمان ابن حسین وراق مربوط به قرن پنجم هجری
- قرآن‌های استاد یاقوت مستعصمی مربوط به قرن هفتم هجری
- برگ‌هایی از قرآن منسوب به خط بایسنغر میرزا مربوط به دوره تیموری
- قرآن بی‌نظیر و منحصر به فرد به خط بابر شاه از سلاطین سلسله مغولان هندوستان مربوط به قرن دهم هجری
- قرآن‌هایی به خط استاد عبدالقادر حسینی شیرازی مربوط به قرن دهم هجری که توسط سلاطین قطب‌شاهی دکن وقف شده
- قران کتابت شده توسط دولت محمد با ترجمه فارسی و پنج تفسیر در حاشیه از علمای شیعه و اهل سنت مربوط به قرن یازدهم هجری
- قرآن‌های بسیار نفیس با تذهیب به سبک کشمیر و مکتب شیراز مربوط به قرون ۱۲ و ۱۳ هجری
مرقعات و ابزار کتابت :
از جمله نفایس خطی موجود در این گنجینه؛ آثاری است که به صورت مرقع به نمایش گذاشته شده است، این مرقعات؛ آلبومی هایی از آثار خوشنویسی در اقلام مختلف خط از جمله نستعلیق، شکسته، رقاع، تعلیق، نسخ، ثلث و کوفی است که متعلق به دوره های صفوی، قاجار و دوره معاصر می باشد، در این مجموعه آثار هنرمندان مختلف از جمله مشهورترین آن ها: میرعلی هروی، میرعماد الحسنی، درویش عبدالمجید طالقانی، وصال شیرازی، محمد هاشم لؤلؤ اصفهانی و… به نمایش گذاشته شده است.
همچنین در این گنجینه؛ ابزار کتابت شامل: مرکب دان و دوات‌هایی از جنس برنج، استیل، فولاد و سفال، چاقوی قلم‌تراش، قط‌زن، قیچی فولادی، قاشق تحریر و جلدها و قلمدان‌های لاکی روغنی، فولادِ طلاکوب، برنجیِ کنده کاری شده، چوبیِ منبت کاری شده و خاتم کاری نیز به نمایش گذاشته شده است. اثر نقاشی قهوه خانه ای با تکنیک رنگ و روغن، به ابعاد ۷×۲ متر با موضوع واقعه عاشورا، متعلق به اوایل دوره قاجار از دیگر آثار این گنجینه است.
تالار نهج البلاغه و صحیفه سجادیه :
این گنجینه شنبه 15 بهمن ماه 1401 در جوار موزه قرآن افتتاح گردید.
در این تالار مجموعا 60 نسخه بسیار نفیس خطی از نهج البلاغه و صحیفه سجادیه به نمایش گذاشته شده که شامل 29 نسخه نهج البلاغه و 31 نسخه صحیفه سجادیه می باشد.
در این مجموعه کهن ترین نسخه نهج البلاغه موجود در آستان قدس رضوی و همچنین کهن ترین صحیفه سجادیه موجود در کتابخانه های دنیا به معرض نمایش درآمده است.
گنجینه آثار اهدایی سیدعلی خامنه‌ای :
این بخش در بهمن ماه سال ۱۳۷۳ در طبقه همکف گنجینه قرآن و نفایس افتتاح شد. سیدعلی خامنه‌ای یکی از واقفان عمده آستان قدس رضوی هستند که از ۱۳۷۳ حدود ۲۰۰۰ شیء شامل فرش و دست بافت‌ها، انواع تابلوهای نقاشی، معرق، منبت وآثار حجمی، انواع ظرف، سکه ومدال و نشان یادبود و ماکت، همچنین بیش از ۷۰۰۰ نسخه خطی را به آستان قدس رضوی اهدا کرده اند . اشیای این مجموعه توسط افراد مختلف مردم وهنرمندان و رهبران سایر کشورهای جهان به ایشان اهدا شده است. برخی از آثار مهم این بخش عبارتند از:
بقایای پرچم مبارزات عشایر خوزستان علیه استعمار انگلیس در سال ۱۲۹۳
تابلو بزرگ معرق عصر عاشورا اثر استاد توانا و همکارانش که با استفاده بیش از ۱۰۱ هزار قطعه چوب‌های درختان گوناگون جنگلی و قطعات فلز و صدف معرق کاری شده
تابلوهای نقاشی اهدا شده توسط سران کشورهای آسیای میانه
ماکت کعبه معظمه و مدینه منوره از جنس طلا و نقره
آثار منبت و معرق کاری چوب و صدف اهدایی رهبران کشور سوریه
تابلو فرش‌های تصویری اثر هنرمندان ایرانی
مجموعه ی عصاها با ارزش هنری
یادآوری می‌شود فرش‌های این مجموعه در موزه فرش آستان قدس و سکه‌های آن در بخش سکه در معرض نمایش قرار دارند.
آثار اهدایی استاد فرشچیان :
استاد محمود فرشچیان پانزده تابلو از آثار خود را به موزه آستان قدس رضوی اهدا کرده است. این آثار تا سال ۱۳۸۸ش. در بخش هنرهای تجسمی و از سال ۱۳۸۹ ش. در ساختمان موزه قرآن و در تالاری که به نمایش این آثار اختصاص یافت در معرض دید بازدید کنندگان قرار گرفتند. این تابلوها شامل :
پنجمین روز آفرینش (۱۳۵۲)
عصر عاشورا (۱۳۵۵)
یتیم نوازی (۱۳۵۶)
یارب (۱۳۷۳)
نیایش (۱۳۷۶ ش)
اولین پیام (۱۳۷۹ ش)
توسل (۱۳۷۹ ش)
هدیه عشق (۱۳۸۱)
رمی جمره (۱۳۸۵)
کوثر (۱۳۸۶)
ضامن آهو۲ (۱۳۸۸ ش)
پرچمدار حق (۱۳۸۹ ش)
ستایش پروردگار (۱۳۹۰ ش)
معراج (۱۳۹۱ ش)
در ضمن استاد فرشچیان (در سال ۱۳۶۹ش) تابلو مینیاتور خمسه آل طیبه را که مربوط به اجدادشان بوده به این موزه اهدا کردند .
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید ؟در گفتگو ها شرکت کنید!