سردر عالی‌ قاپو در قزوین

سردر عالی‌ قاپو در قزوین یکی از آثار تاریخی و گردشگری شهر قزوین است که در ابتدای خیابان سپه قرار دارد.

این بنا سردر یکی از هفت در ورودی به ارگ سلطنتی صفویان بوده‌ است؛ و در اصلی جنوبی است که به خیابان و میدان شاه باز می‌شده و تنها در از این مجموعه است که اکنون باقی مانده است .

تاریخچه :

این بنا ابتدا در دوره ی شاه طهماسب ساخته شده است و در زمان شاه عباس اول به‌ صورت فعلی تغییر شکل یافته‌ است. در دوران ناصر الدین شاه نیز، تعمیرات و اضافاتی صورت گرفت و در دوران پهلوی اول به علت اقامت پلیس در آنجا ابتدا نام «نظمیه» و سپس «شهربانی» در ترنج بالای سردر به خط عبدالعلی پزشکیان، معلم خط قزوینی، گچبری شد و در زمان پهلوی دوم قسمت اضافی بالای سردر را  حذف کردند .

درباره بنا :

سردر عالی‌ قاپو در قزوین شامل ایوان بزرگ ورودی با قوس تیزه‌دار و سه ریف طاق‌ نما در اطراف آن است. گوشواره‌هایی با ستون‌نماهای آجری در دو طبقه، نمای سردر را تکمیل می‌کنند. هشتی متصل به ایوان ورودی به شکل هشت ضلعی است و در طرفین محور ورودی آن اتاق‌های نگهبانی قرار دارد. در این هشتی پلکان‌هایی دیده می‌شود که به طبقه بالا و جایگاه نقاره‌زنان راه دارد . کتیبه و شباک کاشی، تنها تزیینات باقی‌مانده در ایوان ورودی است.

بر پیشانی این سردر بزرگ که ۱۷ متر ارتفاع دارد، کتیبه‌ای با کاشی معرق به خط ثلث از علی‌رضا عباسی – خوشنویس معروف عهد صفوی دیده می شود.

در بالای این کتیبه، پنجره مشبک بزرگی از کاشی قرار گرفته‌ است.

بیش از دو گوشوار بلند در طرفین سردر که بر بالای طاق‌ نمایی واقع شده که بنا را به ساختمان‌های هم جوار پیوند می‌داده است.

وضعیت فعلی :

بعد از انقلاب 1357 این بنا در اختیار میراث فرهنگی قرار گرفته است .

مرمت بنا در خرداد 1391 آغاز شد و مرمت بخش‌های آسیب‌دیده کف فرش هشتی، رنگ برداری و رنگ‌آمیزی درب‌های ورودی، مرمت آجرهای فرسوده و شکسته، بندکشی توخالی هشتی و تهیه و نصب درب‌های چوبی بخش داخلی بخشی از عملیات مرمتی بوده‌ است .

فاصله تا اماکن دیگر :