کتابخانه تربیت تبریز

کتابخانه تربیت تبریز نخستین کتابخانه دولتی ایران است که در سال ۱۳۰۰ ایجاد شده است .

این کتابخانه در سال ۱۳۰۰ توسط محمدعلی خان تربیت با نام «کتابخانه و قرائتخانه عمومی معارف» در یکی از اتاق‌های دبیرستان محمّدیه (دبیرستان فردوسی کنونی) واقع در کوی حرم‌خانه و پشت استانداری کنونی پایه‌گذاری شد .

تعداد كتاب‌ها در بدو تأسيس 200 جلد بود. حمدعلی خان تربیت ، براي توسعه كتابخانه، انجمن كتابخانه و قرائتخانه عمومي معارف را تشكيل داد كه افراد آن از كتاب دوستان و فرهنگيان شهر تبريز بودند. در نتيجه تلاش‌هاي او مجموعه كتابخانه در كمتر از سه سال به 5000 جلد و بعد از 24 سال (1327) به 000,10 جلد رسيد. 

. در ۱۳۱۲ کتابخانه به محل کنونی خود در میدان دانشسرا انتقال یافت. نسخه‌های خطّی کتابخانه تربیت پس از انقلاب سال 57 به کتابخانه ملی تبریز منتقل شده‌ است.

در 1334، با استفاده از قانون تأسيس كتابخانه‌ هاي عمومي بناي جديد كتابخانه در همان محل ساخته و بر امكانات آن افزوده شد و در 1350 به بهره‌برداري رسيد. يك سال بعد، زماني كه تالار اجتماعات آن دچار حريق شد، تزيينات و تجهيزات آن از بين رفت و در جريان فرو نشاندن آتش، آب به مخزن كتاب‌ها نفوذ كرد؛ اما كتاب‌هاي خطي، چاپ سنگي، و چاپي را به‌جاي امني منتقل كردند .

وضعیت کتابخانه تربیت تبریز در حال حاضر :

كتابخانه در حال حاضر 2200 مترمربع زير بنا دارد. 1500 مترمربع در شهريور 1382 به بناي قبلي اضافه شده است (:4 1). مجموعه كتابخانه تربيت در سال 1382 شامل حدود 000,30 جلد كتاب بوده و علاوه بر نشريات جديدتر حدود 110 عنوان روزنامه، هفته‌نامه، و نشريات مربوط به دوران مشروطه و پهلوي را در اختيار دارد. همچنين تعداد قابل توجهي نسخه خطي و دستنوشته‌هاي با ارزش در كتابخانه موجود است كه فهرست آنها نيز منتشر شده است.

اكنون در كنار ساير نسخه‌هاي خطي اين كتابخانه و در محلي مستقل نگهداري مي‌شود.

انتخاب منابع در كتابخانه تربيت عمدتآ توسط دبيرخانه هيأت امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور و به‌صورت متمركز انجام مي‌شود. به‌علاوه، بخشي از منابع با استفاده از درآمدهاي داخلي كتابخانه تهيه مي‌شود. دبيرخانه هيأت امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور بر اساس رتبه‌بندي و معيارهاي فرهنگي خاص خود، كتابخانه تربيت را درجه يك فرهنگي قلمداد مي‌كند و بيشترين و متنوع‌ترين طيف منابع را براي آن مي‌فرستد

تعداد كاركنان كتابخانه 12 نفر است و كتابخانه داراي فهرست رايانه‌اي براي استفاده عموم است.

فاصله تا مکانهای مهم :