حمام گله‌ داری

حمام گله‌ داری یکی از آثار باستانی و جاهای دیدنی بندرعباس است .

ثبت در فهرست آثار ملی :

این اثر تاریخی به شماره ۲۰۰۳  در سال ۱۳۷۴ شمسی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌ است.

پیشینه تاریخی  :

قدمت این حمام به دوره قاجاریه می‌رسد و توسط مرحوم شیخ احمد گله‌داری که از تاجران خیر و پولدار آن زمان بود، با هدف ارائه خدمات اجتماعی به مردم ،  این مکان تأسیس و به مسجد محل، معروف به مسجد گله‌داری‌ وقف کرد.

مصالح به کار رفته :

چون این ناحیه دارای رطوبت بالایی است مصالح استفاده شده در این بنا بیشتر از سنگ‌های دریایی – اسفنجی و ساروج محلی و گچ دستکوب است. لازم به ذکراست که سنگ‌های اسفنجی که دارای قابلیت جذب رطوبت بالایی هستند از دریای همجوار تهیه می‌شده‌اند.

مصالح به کار رفته در کف حمام آجر فرش است.

معماری :

فضای معماری حمام گله‌داری مانند سایر حمام‌های دیگر نواحی کویر مرکزی دارای فضاهای بینه، سر بینه، گرمخانه و خزینه‌ است. بنا دارای پنج گنبد بزرگ و کوچک است.

در ورودی حمام راهرو هشتی کوچک قرار دارد تا دما و رطوبت، فضای داخلی تنظیم شود. فضای بینه به شکل هشت گوش ساخته شده و در اطراف آن چهار صفه یا سکوی نشیمن و رختکن دیده می‌شود. وسط سالن بینه حوضچه هشت ضلعی کوچک قرار دارد. فضای این قسمت باید سرد و خشک بوده زیرا فضای ورودی در ارتباط مستقیم با فضای خارج قرار می‌گرفت .

میاندر و سربینه :

ارتباط بین بینه و گرمخانه از طریق میاندر صورت می‌گیرد و فضای درون آن سرد و مرطوب است. سربینه فضای شست شو است و دو صفه یا سکوی نشیمن دارد و بخار اندرون به آن می‌رسد. سربینه به خزینه متصل می‌شود که فضایی گرم و خشک دارد.

خزینه :

محل گرم شدن آب مورد استفاده حمام خزینه بوده‌ است. در خزینه کانال‌هایی از سنگ و ساروج برای انتقال آبگرم به کلیه فضاها در نظر گرفته شده‌ است.

سیستم گرمادهی و آبرسانی :

سیستم گرمادهی حمام شامل انبار سوخت، آتشدان، دیگ، دودکش‌ها و گودال جمع‌آوری خاکستر است. فضای گرم‌کننده حمام که به علت نگهداری گرما در عمق زمین قرار گرفته‌است.

آب مصرفی حمام از چاهی به عمق ده متر که هنوز پابرجاست، تأمین می‌شده‌ است. در دوره‌ای هم که از آب برکه برای حمام استفاده می‌شده این عمل با استفاده از نیروی کمکی گاو که در مسیر (گاورو) «گوچی» که لهجهٔ محلی هرمزگانی «گاو و گوچه» گویند، یعنی چاه چرخ گاوی، دائم در حرکت بوده و آب را از چاه به انبار ذخیره آب می‌ریخته صورت می‌گرفته‌ است.

روشنایی حمام :

در میان سقف حمام روزنه‌هایی به عنوان نورگیر در هر یک از فضاها وجود دارد که عمل نورگیری و تهویه در حمام توسط همین روزنه‌ها صورت می‌گرفت، بدین ترتیب که با بازو بسته کردن در فصولی ازسال دما و رطوبت داخل حمام را تنظیم می‌نمودند .