موزه مردم‌ شناسی خلیج فارس

موزه مردم‌ شناسی خلیج فارس  در شهر بندرعباس مرکز استان هرمزگان قرار دارد. این موزه  اسفندماه ۱۳۸۶ افتتاح شده است .

راهنمای طبقات :

موزه مردم‌شناسی خلیج‌فارس در ۳ طبقه با زیربنای ۲۵۰۰مترمربع ساخته شده است :

طبقه همکف دارای فضای عمومی، خدماتی، کتابخانه تخصصی و نمایشگاه‌ است.

طبقه دوم به بخش مردم‌شناسی تعلق دارد که شامل بخش بازار سنتی، آزادسازی قلعه هرمز، صید و صیادی است.

طبقه سوم نیز شامل بخش‌های باستان‌شناسی است که به غنای فرهنگی، تاریخی استان هرمزگان پرداخته شده‌ است.

معماری بنا :

ساختمان این بنا برگرفته از معماری سنتی هرمزگان است. دیوارهای پشت‌بند، در و پنجره‌های چوبی و بادگیر (نورگیر مرکزی) از عناصر با ارزش معماری سنتی منطقه‌ است.

بخش های مختلف موزه مردم‌ شناسی خلیج فارس :

• بخش مردم‌شناسی
  بخش مردم‌شناسی این موزه به بخش‌های بازار سنتی، آزادسازی جزیره هرمز از دست پرتغالی‌ها و صید و صیادی پرداخته است.

• بخش بازار سنتی
  بخش بازار سنتی که وضعیت بازار و داد و ستد در هرمزگان را به نمایش گذاشته‌ است. این بخش دارای ۱۱ مجسمه از جنس موم است که مردم در حال انجام کارهای مختلف را نشان می‌دهد.

• بخش آزادسازی هرمز
  صحنه نبرد در قلعه هرمز را به نمایش گذاشته و ۵ مجسمه در حال جنگ را می‌توان دید که این مجسمه‌ها شامل امام قلی خان و یک سرباز و ۳ سرباز پرتغالی بوده که فرمانده آن‌ها به دست امام قلی‌خان بر زمین افتاده و در حال جان دادن است.

• بخش صید و صیادی
  در استان هرمزگان صید به شیوه‌های مختلفی انجام می‌گیرد. صید و صیادی آن قدر وسیع می‌باشد مجموعه مشاغل دیگری چون قایق‌سازی، لنج‌سازی، توربافی، گرگوربافی را به دنبال دارد که به‌طور مستقیم با ماهیگیران در ارتباط هستند. صید با تور، قلاب، گرگور و مشتاو… از انواع مختلف شیوه‌های صیادی در هرمزگان است که از گذشته تا کنون ادامه دارد. در بخش صید و صیادی نیز به مانند دیگر بخش‌های موزه مردم‌شناسی با ورود به آن سنسورهای صدا فعال شده و صدای موج دریا و مرغان دریایی به گوش می‌رسد. در این بخش چهار مجسمه با یک قایق و یک لنج روی دریا به معرض نمایش گذاشته شده‌است. بر روی عرشه لنج ملوانی (جاشو) را می‌توان دید که در حال کشیدن طناب لنگر است و ناخدا نیز به صورت ایستاده با محاسنی سفید که با نصب دستگاه و پردازش باد به آن سمت محاسنش تکان می‌خورد در انتهای لنج قرار دارد. در کنار لنج یک قایق همراه با مرد ماهیگیر قرار داد که تور برای صید ماهی در دریا انداخته‌ است. در نزدیکی او شخصی یک صیاد مروارید از قعر دریا بیرون آمده و صدفی که در آن مروارید وجود دارد به دست دارد.

• بخش باستان‌شناسی
  با اتکا به مطالعات و پژوهش‌های باستان شناختی، حوزه فرهنگی از دوره پالئولتیک (کهن سنگی) گذرگاه جوامع و گروه‌های انسانی بوده‌است که در آفریقا به سمت جنوب شرق آسیا گسترش یافته بودند و ابزارهای سنگی دوره پالئولتیک قدیم (حدود ۵۰۰ هزار سال پیش) که از طرف میناب به دست آمده مؤید آن است که منطقه هرمزگان در این دوره از نظر زیست محیطی و جغرافیایی توان تأمین نیازمندی‌های معیشتی گروه‌های انسانی که اقتصاد آن‌ها متکی بر گردآوری خوراک و شکار بود را داشته‌ است. در بخش پیش از تاریخ، اشیایی از جنس سفال، سنگ، فلزاتی چون مس، برنز و آهن وجود دارد. ظروف سفالی، ظروف سنگی از جنس سنگ صابون و مرمر، مجسمه، ابزار و تیغه‌های سنگی و سفالی که تیغه‌های سفالی برای نخستین بار در دی ماه ۸۶ در لایه نگاری تم مارون رودان کشف شده که تاکنون در ایران و جهان نمونه مشابه آن گزارش نشده‌ است، سر پیکان و سر نیزه‌های جنس برنز و نیز تعدادی از برنزهای لرستان نیز در میان آن‌ها به چشم می‌خورد. این اشیا مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد تا هزاره اول پیش از میلاد (۵ هزار سال تا ۳ هزار سال قبل) است.

• بخش دوره تاریخی
  دوره تاریخی حد فاصل دوره هخامنشی تا پایان دوره ساسانی (سده ۷ قبل از میلاد تا سده ۷ میلادی) منطقه هرمزگان به عنوان یکی از پایگاه‌های مهم بازرگانی – اقتصادی و سیاسی – نظامی ایران مدنظر قرار می‌گیرد. مدارک به دست آمده از بررسی‌های مناطق رودان، میناب، حاجی آباد مبین آن است که در طول دوره اشکانیان (۲۵۰ قبل از میلاد تا ۲۲۴ میلادی) حوزه فرهنگی هرمزگان یکی از مهم‌ترین مناطق استراتژیکی – اقتصادی و فرهنگی امپراطوری اشکانی (پارت) و ساسانی به شمارمی آمده‌ است. در بخش دوره تاریخی اشیای سفالی، سنگی، فلزی به معرض نمایش گذاشته شده‌است که شامل ظروف سفالی، ریتون سفالی، زیور آلات از جنس سنگ‌های قیمتی، سر پیکان برنزی می‌شود که عموماً مربوط به دوره اشکانی و ساسانی است و از مناطق بشاگرد، میناب، رودان و حاجی آباد به دست آمده‌ است.

• بخش دوره اسلامی
  با اتکا به مدارک باستان شناختی و اسناد تاریخی و سفرنامه‌های جهانگردان مسلمان و اروپایی یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری ایران در حد فاصل دوره سلجوقی تا صفوی هرمز کهنه بوده‌است این مرکز اقتصادی از طریق بازرگانی دریایی از یک سو با اروپا و از سوی دیگر با کشورهای عربی جنوب و جنوب غربی خلیج فارس و جنوب شرق آسیا و چین سطح وسیعی از مبادلات بازرگانی و به تبع آن ارتباطات فرهنگی بر قرار می کرده‌است. هرمز کهنه بخشی از میناب امروزی بود که با حمله سپاهان مغول رونق و شکوفایی خود را از دست داد و هرمز جدید یا جزیره هرمز فعلی جایگزین آن شد. در بخش دوره اسلامی اشیای سفالی، فلزی، چینی، سبز بیدی (سلادون) و چوبی شامل ظروف سفالی چینی سبز بیدی و آبی و سفید خنجرهایی از جنس نقره، جعبه‌های آرایشگری، عطردان به معرض نمایش گذاشته‌اند که مربوط به دوره‌های مختلف اسلامی از سده‌های اولیه تا قاجاریه‌ است.

• بخش سکه
  در این بخش سکه‌هایی از جنس نقره، نیکل، برنز، مس مربوط به دوره‌های سلوکی (جانشین اسکندر در ایران) اشکانیان، ساسانیان، اموی، ایلخانی، تیموری، آق قویونلو، صفوی، قاجاری و پهلوی به معرض نمایش گذاشته‌اند. سکه‌ها از قدیمی‌ترین آن‌ها تا اواسط قاجاریه ضربی بوده و از اواسط قاجاریه به بعد ماشینی است و محدوده زمانی ۲ هزار و ۳۰۰ سال قبل تا ۵۰ سال قبل را شامل می‌شود.

فاصله تا اماکن مهم شهر :