موزه دفاع مقدس کرمان

موزه دفاع مقدس کرمان یکی از بزرگترین موزه های کشور در زمینه 8 سال جنگ ایران و عراق است که در سوم خرداد سال 1377 افتتاح شده است .

محتوای موزه : اسناد و سایل جنگی
متولی : سپاه ثارا.. کرمان
ساعت بازدید:

شش ماه اول سال 7 الی 13 و 16:30  الی 19:30 شش ماهه دوم 7:30 الی 13 و 16:30 الی 18:30
تعطیل: ایام سوگواری رسمی
نشانی:کرمان، بلوار پارادیس
تلفن: ۰۳۴۳۲۷۱۷۷۷۵

مجموعه باغ موزه دفاع مقدس کرمان در زمینی به وسعت 23 هزار مترمربع ساخته شده و 2550 مترمربع آن به موزه اختصاص دارد.

در زیر به قسمت های مختلف این موزه می پردازیم :

• پارک شهدا و ورودی موزه

بازدید کنندگان قبل از ورود به مجموعه از پارک شهدا عبور می‌کنند.  پس از زیارت قبور 8 شهید گمنام، به محوطه میرسند که آبنمای زیبایی دارد . در محوطه مجسمه‌های 17 سردار شهيد استان کرمان روی لاله های سنگی دیده می‌شود. در نهایت به سر در ورودی می‌رسند که زیر آن 8 ستون به نشان 8 سال جنگ ایران و عراق ، به صورت شبکه‌ای از جنس پوکه درست شده‌اند و نمادی از شبکه‌های ضریح امام حسین هستند. پرچم سبز «يا ثارالله» هم در اینجا به چشم می‌خورد که پنجه‌ای منقوش به عبارت «الله اکبر» در بالای آن قرار دارد و به یاد علمدار کربلا برافراشته شده است.

پس از سردر، گنبد و نمای موزه دیده می شود که به شکل لاله‌ای در حال شکفتن است. این لاله 4 گلبرگ در چهار طرف دارد که به شکل بادگیرهای قدیم کرمان ساخته شده اند و به عنوان نورگیر کاربرد دارند. با عبور از 8 پله و دیدن نفربرهای ساخت برزیل که از غنائم جنگ هستند، به ورودی می‌رسند که نمایی از سنگرهای بتنی جنگ هست و بازدید کننده را به داخل ساختمان هدایت می‌کند.

• تالار عبرت

در این تالار گوشه‌ای از اسناد تاریخی سده اخیر کشور به نمایش درآمده و سعی دارد بازدیدکنندگان را با اهمیت جنگ 8 ساله و تفاوت های آن با جنگ‌های رخ داده در دوره‌های گذشته آشنا کند. آثار در این تالار نشان‌دهنده این هستند که در طول 200 سال گذشته طی جنگ‌ها، بخش‌هایی از ایران جدا شده؛ اما در جنگ ایران و عراق این اتفاق رخ نداده است. از جمله این آثار می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• نقشه ایران مربوط به دوران صفویه، افشاریه و قاجاریه و ادوات جنگ
• عهدنامه‌های گلستان و ترکمنچای که بین ایران و روسیه بسته شد
• معاهده ارزروم که بین ایران و عثمانی منعقد شد
• متن معاهده 1975 الجزایر بین ایران و عراق که سرحدات ایران و عراق را مشخص می‌کرد و 3 روز قبل از آغاز رسمی جنگ توسط صدام حسین رئیس جمهور عراق پاره شد.

• تالار بصیرت

این تالار به نمایش اسناد مربوط به جنگ و تحرکات مرزی دشمن قبل از آغاز آن اختصاص یافته است:

• اسناد تحرکات دشمن پیش از آغاز رسمی جنگ: این اسناد نشان می‌دهند که یک ماه پس از پیروزی انقلاب سال 57 ، عراق خود را برای جنگ آماده می‌کرد و تحرکاتی در منطقه داشت. این تحرکات شامل شليک خمپاره، اشغال بعضی از پاسگاه‌های مرزی و … می‌شدند.
• آثار به غنیمت گرفته‌ شده از نیروهای عراق در دوران جنگ که کوله سیم تهاجمی مهم‌ترین آنهاست؛ ابزاری که امکان برقراری ارتباط تلفنی را برای فرماندهان و رزمندگان ایجاد می‌کرد و به کمر بسته می‌شد.
• سه پایه و دوربین پریسکوپی که از ابتکارات شهید زندی فرمانده ادوات لشکر 41 ثارالله بوده و به رزمندگان امکان تیراندازی موفق با آرپی‌جی را بدون نیاز به ایستادن می‌داد.

• تالار نور

در تالار نور، نقشه‌ها، اسناد و عکس‌های بمباران هوایی مناطق مختلف کشور دیده می شود ؛ بمبارانی که زمینه ساز جنگ بود و در تاریخ  31 شهریور سال 1359 با پرواز میگ‌ها و بمباران 11 شهر ایران اتفاق افتاد. همچنین آثار زیر را در این تالار مشاهده می شود :

• نامه دریادار شمخانی، فرمانده وقت سپاه خوزستان در ماه‌های نخست جنگ
• بیعت‎نامه با فرماندهان گردان‌ها که با خون رزمندگان امضا شده است.
• دست‌ خط‌های ریز و درشت رزمندگان
• بیعت‌نامه‌ای حاوی عشق و تعهد رزمندگان که در انتهای تالار نور و در نزدیکی ورودی تالار شقایق قرار دارد.

• تالار شقایق

در این تالار اسناد و آثاری دیده می شود که نشان‌ دهنده ی نقض قوانین بین المللی از سوی نظامیان عراقی در طول جنگ هستند. برخی از این آثار عبارتند از:

• تصویر امیرهوشنگ شاه پسندی، آزاده 16 ساله ایرانی: او با وجود تمام شکنجه‌ها از جمله فلک با 1000 ضربه کابل، سوزاندن بدن با اتوی داغ و … هیچ اعتراضی به دشمن نکرد تا جایی که فرمانده عراقی به او لقب امیر فوق بشر داد.
• تصاویری از حمله به هواپیمای مسافربری
• تصاویر بمباران شهرها، مساجد و مدارس
• تصاویر مربوط به گلوله باران مراکز غیر نظامی
• تصاویری از بمباران شیمیایی حلبچه و کشتار مردم

• تالار پیروزی

در این تالار آثار مربوط به پایان جنگ به نمایش گذاشته شده اند :

• نامه‌های رد و بدل شده میان رؤسای جمهوری اسلامی ایران و عراق، حجت الاسلام‌و‌المسلمین هاشمی رفسنجانی و صدام حسین پس از پذیرفته شدن قطعنامه 598 و آتش‌ بس
• نوشته‌ای با عنوان تحلیل امام از جنگ که حاوی بیانات و دیدگاه‌های وی درباره جنگ و نتایج آن است.

تالار ایثار

در این تالار تصاویر و آثاری دیده می شود که حکایت از ایثار مردم و مسئولان در دوران جنگ ایران و عراق دارند. برخی از این آثار عبارتند از:

• تصاویری از رئیس جمهور وقت ایران و اقدامات ایثارگرانه‌اش
• عکس‌های آقای خامنه ای در جمع رزمندگان
• تصاویر کمک‌های پشت جبهه خواهران
• قلک‌های کودکان
• تصاویری از اهدای طلا و جواهرات
• عکس‌هایی از برخورد ایرانیان با اسرای عراقی
• تندیس شهید محمد شهسواری، آزاده سرافراز استان کرمان که از او با عنوان سمبل ایثار و آزادگی یاد می‌شود. وی در زمان اسارت با دستان بسته در برابر دوربین‌های خبرنگاران خارجی فریاد «مرگ بر صدام ضد اسلام» سر داد.

• تالار شهدا

در این تالار  آثار مربوط به شهدای هشت سال جنگ دیده می شود که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تصویر شهدای نام‌آور ارتش، سپاه و فرماندهان شهید جنگ
• تصاویر دست‌نوشته‌های آثار و یادگاران شهدا
• آثار مربوط به فرماندهان شهید استان
• پرچم آغشته به خون شهید رضا دادبین: پارچه‌ای سفید و خون‌آلود که به نقل از پدر شهید، آغشته به خونی است که 7 روز پس از شهادت از جای زخم کتف شهید بیرون زده است. پدر شهید می‌گوید این پارچه را به آن خون آغشته کرده تا به هنگام ظهور امام زمان (عج) به وی تقدیم کند.
• پیراهن شهید علی ماهانی: وی در عملیات والفجر3 مفقودالاثر شد و بعد از 14 سال زمانی که پیکرش را پیدا کردند پیراهن وی سالم از زیر خاک بیرون آمد.

• موزه روباز

این بخش از موزه دفاع مقدس کرمان در فضای باز قرار دارد و خود شامل چند قسمت است:

محل نمایش تجهیزات نظامی و عملیاتی

در این بخش سلاح‌های سنگین، نیمه سنگین و سبک که اکثر آنها غنیمتی هستند به نمایش درآمده‌اند. دکل ابداعی شهید زندی نیز در اینجاست که لنکروز می‌توانست آن را حمل کند و در صورت نیاز از دید دشمن پنهان می‌شد.

بازسازی عملیات کربلای 5 در شلمچه

در این بخش تلاش شده تا فضای عملیات کربلای 5 در شلمچه بازسازی شود و بخش‌های زیر را در خود دارد:

خاکریز و سنگرهای ایرانی

سنگر اورژانس خط برای زخمی‌ها، دیده‌بانی و … همه در اینجا قرار دارند. صداهایی در این مکان پخش می‌شود که 90 درصد آنها صداهای ضبط شما در همان زمان و مکالمات بی‌سیم هستند. صدای پرستارها و دکترها، ناله مصدومان، صدای اذان در سنگر، کلاس‌های حديث و قرآن در سنگر اجتماعات و صدای توضیح نقشه جنگ در سنگر فرماندهی و … بخشی از این صداها هستند.

دریاچه

این دریاچه همان آبگرفتگی ایجاد شده توسط دشمن در منطقه شلمچه است که ۳۰ هزار متر مربع وسعت دارد و چند قایق در آن دیده می‌شود. در آن زمان غواصان از این مانع عبور کردند؛ اما امروز در موزه دفاع مقدس برای عبور بازدیدکنندگان، پلی شناور روی این آبگیر هست که در منطقه عملياتی خيبر ابداع شد و مورد استفاده قرار گرفت.

خاکریز دشمن

بازدید کممدگان بعد از عبور از روی پل و آبگیر به منطقه فرضی دشمن وارد می شوند . در اینجا از میان سيم‌های خاردار، موانعی موسوم به موانع خورشيدی، ميادین مين و … می‌گذرند. در كانال‌های شناسايی و کانال ارتباطی کمین دشمن نیز در همین جا هستند و صداهای سنگر عراقی‌ها در این فضا به گوش می‌رسد.

نماد 8000 شهید

در انتهای فضای باز قسمتی وجود دارد که نمادی از 8000 شهید کرمان و سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود. در این مکان سنگ مزار نمادین این شهدا به چشم می‌خورد که به تفکیک شهرستان به نمایش درآمده‌اند.

فاصله تا اماکن مهم شهر :